17 Mart 2022 / Ankar​a

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı arasında ‘Araştırma Üniversiteleri Destek Programı İş Birliği Protokolü’ imzalandı.

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı İbrahim Şenel ile Yükseköğretim Kurulu Başkanı Erol Özvar tarafından imzalanan protokol kapsamında araştırma üniversitelerine performanslarına göre kaynak aktarımı yapılacak.

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından bu yıl ilk kez verilecek olan desteğin beş yıl boyunca her sene artarak devam etmesi planlanıyor. Kaynağın kullanılacağı alanlarının belirlenmesi, proje süreçlerinin yürütülmesi, kaynak kullanımının değerlendirilmesi YÖK tarafından yapılacak.

Araştırma Üniversiteleri Destek Programı ile 23 araştırma üniversitesinin sağlık, sosyal bilimler ve ileri teknoloji alanlarındaki çalışmaları desteklenecek.

Araştırma üniversitelerinin uluslararası alanda rekabet gücünü artırmayı amaçlayan program ile araştırma üniversitelerinin On Birinci Kalkınma Planı’nda yer alan alanlarda yüksek katma değerli üretim yapabilmeleri için Ar-Ge faaliyetlerinin artırılması, uluslararası sıralamalardaki yerlerinin yükseltilmesi, yayın sayılarının artırılması ve marka değerlerinin yükseltilmesi hedefleniyor.

Yükseköğretim Kurulu Başkanı Erol Özvar yaptığı konuşmada şunları söyledi: Program kapsamındaki 23 Araştırma Üniversitemizin On Birinci Kalkınma Planı’nda yer alan öncelikli alanların yanı sıra yetkin oldukları sağlık, ileri teknoloji ve sosyal bilimler alanlarıyla da eşleştirilmeleri gerçekleştirilmiştir. Bu eşleştirmelere ilişkin sonuçları önümüzdeki hafta Erciyes Üniversitesinde yapacağımız toplantıyla kamuoyu ile de paylaşacağız.Bu destek programı çerçevesinde, bu yıldan itibaren geçerli olmak üzere, yıllık olarak, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından her yıl yapılan performans değerlendirmesi sonuçlarına göre, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından araştırma üniversitelerine kaynak tahsis edilecektir. Araştırma Üniversiteleri kendilerine tahsis edilen bu kaynağı, YÖK tarafından eşleştirildikleri alanlardaki bilimsel araştırma projelerinin desteklenmesinde kullanabileceklerdir. Destek Programı kapsamında Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından üniversitelerimizin BAP bütçelerine kaynak aktarımı yapılacak ve bu kaynak üniversitelerin BAP Yönetmeliği kapsamında kullanılacaktır. Kaynak hemen bu yıl üniversite bütçelerine aktarılacak ve üniversitelerimiz yıl içinde kullanmaya başlayacaklardır. İmzaladığımız protokolün hayırlı olmasını diliyorum. Yükseköğretime ve araştırmaya her zaman büyük önem veren ve desteklerini bizlerden hiçbir zaman esirgemeyen Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’a şükranlarımızı arz ediyorum ve Araştırma Üniversiteleri Destek Programı'nın hazırlanma sürecindeki destek ve katkıları için Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı Sayın İbrahim Şenel’e ve değerli ekibine de özellikle teşekkür ediyorum.’

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanı İbrahim Şenel ise yaptığı konuşmasında şunları kaydetti: ‘Üniversitelerimiz bilgi üretme ve araştırma yapma fonksiyonlarıyla bu amaca ulaşmada en önemli aktörlerdendir. Üniversitelerin Ar-Ge ve yenilik ekosistemindeki rollerinin güçlendirilmesi ve üniversitelerdeki araştırmacı sayısının ve niteliğinin artırılması kritik önemi haizdir. Bu kapsamda son 20 yılda hükümetlerimiz tarafından bir taraftan kademeli bir biçimde ülke geneline üniversitelerimizin yaygınlaştırılması sağlanmıştır. Diğer taraftan da üniversitelerimizin kalite odaklı gelişimini sağlamak üzere çok çeşitli politikalar hayata geçirilmiştir. Bu politikaların başında üniversitelerimizin araştırma kapasitesini ve yetkinliklerini artırmak gelmektedir. Bugün imzalayacağımız protokolle, araştırma üniversitelerimizin yetkinliklerinin daha da geliştirilmesi ve uluslararası başarılarının artırılmasını amaçlayan Araştırma Üniversiteleri Destek Programı başlatılarak yeni ve çok önemli bir adım atılmış olacaktır. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı ile ortak yürüteceğimiz programla araştırma üniversitelerimize, bilimsel araştırma projeleri için, yıllık performansları dikkate alınarak kaynak tahsisi yapılacaktır.’

Araştırma Üniversiteleri performanslarına göre A1, A2 ve A3 olmak üzere 3 gruba ayrılmıştır.

A1, üst düzey araştırma performansı gösteren üniversiteler. ODTÜ, İTÜ ve Boğaziçi A2 yüksek düzey araştırma performansı gösteren üniversiteler İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Yıldız Teknik Üniversitesi, Ankara Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, Erciyes Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, Gebze Teknik Üniversitesi, Ege Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa. A3, orta düzey araştırma performansı gösteren üniversiteler ise Marmara Üniversitesi, Bursa Uludağ Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi, Gazi Üniversitesi, Çukurova Üniversitesi, Fırat Üniversitesi, Karadeniz Teknik Üniversitesidir. Vakıf araştırma üniversiteleri ise İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi, Sabancı Üniversitesi Koç Üniversitesidir.

Halihazırda Araştırma Üniversiteleri İçin Sağlanan Destekler

Araştırma Üniversitelerine ilan edildikleri tarihten bu yana halihazırda çeşitli destekler sunulmaktadır.

Araştırma Üniversitelerine kadro desteğinin yanı sıra performansı yüksek olan liste başındaki üniversitelere Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından Ek Bütçe Desteği, Yurtdışında Doktora Eğitimi desteği ve TÜBİTAK tarafından Mükemmeliyet Merkezi Desteği verilmektedir.

Araştırma Üniversitesi: Yükseköğretim Kurulu tarafından Araştırma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşma Programı kapsamında belirlenen 20 devlet 3 vakıf olmak üzere toplam 23 Araştırma Üniversitesi var.

Dünyada araştırma üniversiteleri ekonominin ihtiyaç duyduğu profesyonelleri, üst düzey uzmanları, bilim insanlarını ve araştırmacıları yetiştirmekte ve ulusal inovasyon sistemlerini destekleyecek yeni bilgiler üretmede kritik roller oynamaktadır.

Küresel bilgi ekonomisinin merkezinde yer alan araştırma üniversiteleri dünya çapında orta öğretim sonrası eğitim için amiral gemisi görevini görmektedirler. Araştırma üniversiteleri genellikle ülkelerinin en iyi ve en parlak öğrencilerini çeken, nitelikli akademisyenleri bünyesinde barındıran, araştırma çıktılarının da büyük kısmını üreten üniversitelerdir. ABD'de 150 Çin'de ise yaklaşık 100 araştırma üniversitesi var.

Kaynak: https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/2022/arastirma-universiteleri-destek-programi-devreye-giriyor.aspx