Dünya genelinde siirleri en çok bilinen Türk sairlerinden birisi olan Muhammed Hüseyin Sehriyar, Uludag Üniversitesi’nde gerçeklestirilen törenle aniliyor.
Bursa Türk Ocaklari ve Uludag Üniversitesi’nin isbirligiyle organize edilen ‘Her Yil Bir Büyük Türk Bilgi Söleni’nin 3.sü, Türk Siir Dünyasi’nin en önemli isimlerinden biri olan Muhammed Hüseyin Sehriyar temasiyla düzenleniyor. 7-8 Kasim tarihleri arasinda devam edecek olan Bilgi Söleni’nde yerli ve yabanci yaklasik 40 konusmacinin katilimi ile Muhammed Hüseyin Sehriyar’in hayati, siirleri ve fikirleri katilimcilara aktarilacak.
UÜ Mete Cengiz Kültür Merkezi’nde gerçeklestirilen Her Yil Bir Büyük Türk Bilgi Söleni ‘Muhammed Hüseyin Sehriyar’ etkinligi açilis törenine UÜ Rektörü Prof. Dr. Yusuf Ulcay, Azerbaycan Bakü Devlet Iktisat Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Adalet Moradov, Türk Ocaklari Dernegi Bursa Subesi Baskani Prof. Dr. Selçuk Kirli, akademisyenler ve çok sayida ögrenci katildi.
TÜRKÇE’YI DÜNYAYA DUYURAN BIR SAIR
Törende konusan UÜ Rektörü Prof. Dr. Yusuf Ulcay, Türk Ocaklari Dernegi Bursa Subesi’nin düzenledigi bilgi sölenlerine ev sahipligi yapmaktan dolayi mutluluk duyduklarini dile getirdi. Kültürü bir milletin asirlar boyunca olusturdugu kendine has yasam biçiminin kodlarini barindiran hafiza olarak tanimlayan Rektör Yusuf Ulcay; “Tarihi, sanati, edebiyati, siirleri, türküleri ait oldugu milletin dilinden, gelenek ve göreneklerinden izler tasir. Çünkü bizler bu kültürel ögeler sayesinde biz oluyoruz. Türk kültürünün gönüllü elçileri olan dil üstatlarindan biri de Muhammed Hüseyin Sehriyar’dir. Bu manada, Türk dünyasinin ve Azeri siirinin büyük isimlerinden olan Sehriyar’daki en önemli özellik ise gelenek ve görenekleriyle birlikte anadili Türkçe’ye verdigi önemdir. Bu vesile ile Tebriz’in insanliga armagan ettigi büyük degerlerden birisi olan Muhammed Hüseyin Sehriyar’i bir kez daha saygiyla aniyorum” dedi.
HAYDAR BABA, AZERBAYCAN’IN MILLI DESTANI SAYILIR
Azerbaycan Bakü Devlet Iktisat Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Adalet Moradov ise Türk dünyasinin önemli sehirlerinden birisi olan Bursa’da, yine Türk dünyasinin önemli sairlerinden birisi olan Sehriyar’in anildigi bir programin organize edilmesinden dolayi büyük bir mutluluk duydugunu söyledi. Programin düzenlenmesinde emegi geçen Uludag Üniversitesi ve Türk Ocagi Bursa Subesi yetkililerine tesekkür eden Bakü Devlet Iktisat Üniversitesi Rektörü Adalet Moradov; “Tebriz’de dogup Iran’da hayatini geçiren Muhammed Hüseyin Sehriyar, her ne kadar buralarda hayatini geçirmis olsa da aslen bir Azeri’dir. Tüm dünyadaki Azeriler’in sevdigi ve gururla anlattigi milli bir sairimizdir. Azerbaycan siirini en yüksek seviyeye ulastiran ve milli beraberlik duygularini anlatan çok önemli siirler sunmustur. Onun vatanin manevi bütünlügünü görmek ve can kardeslerinin hos sedasini isitmek gibi bir amaci vardi. Hayatinin büyük bir çogunlugunu Iran’da geçirmeye mecbur olan Sehriyar’in ölümsüz eserlerinden birisi olan ‘Haydar Babaya Selam’ isimli eseri, Azerbaycan’da milli bir destan olarak kabul edilmektedir” diye konustu.
UÜ VE TÜRK OCAKLARI’NIN BILGI SÖLENLERI DEVAM EDECEK
Türk Ocaklari Dernegi Bursa Subesi Baskani Prof. Dr. Selçuk Kirli da, Uludag Üniversitesi ile birlikte düzenlenen bilgi sölenlerinin; isimlerini herkesin duydugu ancak tam olarak yasamlari hakkinda bilgi sahibi olunmayan Türk büyüklerini daha iyi anlatabilmek amaciyla organize edildigini vurguladi. Ilk sölende Ismail Gaspirali’yi, ikincisinde Halil Inalcik’i ve son olarak Azerbaycan ve Türk dünyasinin en büyük sairlerinden Muhammed Hüseyin Sehriyar’i anacaklarini kaydeden Prof. Dr. Selçuk Kirli; “Buraya katilarak Sehriyar hakkinda bilgi sahibi olma sansini yakalayan degerli ögrencilerimiz gerçekten çok mutlu olmalisiniz. Çünkü burada dinleyecekleriniz her zaman ulasabileceginiz bilgiler degildir ve ulasabilmek için de çok emek vermeniz gerekmektedir. Ancak Uludag Üniversitesi ve Bursa Türk Ocagi, bunlarin hepsini bir buçuk günde yutabilmeniz için böyle bir söleni düzenledi. Önemli olan sizlerin burada olabilmesi ve bu beni de çok mutlu ediyor. Umuyorum ki bu sölen boyunca gerçekten sanatin ruhuna gerçek anlamda erdiginizi hissedeceksiniz. Sölenimizde; kiymetli sair Muhammed Hüseyin Sehriyar’in; vatandasi oldugu devletin dilinde de dünya çapinda bir sair olmayi, ana dilinde de dünya çapinda bir sair olmayi nasil basarabildigini dinleyeceksiniz” seklinde konustu.
Açilis konusmalarinin ardindan konusmacilardan Yousef Hosni Azami tarafindan katilimcilara Sehriyar’in bazi siirleri seslendirildi ve ilk oturuma geçildi. Baskanligini UÜ Rektör Yardimcisi Prof. Dr. Mehmet Yüce’nin yaptigi oturumda Prof. Dr. Elman Haliloglu Quliev, Dr. Elhan Yurtoglu Mehmedov ve Prof. Dr. Isa Özkan tarafindan Sehriyar’in siirleri ve Türk kültüründeki yeri hakkinda sunumlar yapildi.
Muhammed Hüseyin Sehriyar kimdir?
Siirlerinde kullandigi Sehriyar mahlasi ile taninan Iran Azerisi sairdir. Sehriyar, siirlerini hem Azerbaycan Türkçesinde ve hem de Farsça olarak yazmistir. Iran Türklerinden olan Sehriyar, 1906'da Tebriz'de dogdu. Babasi Mirismail Aga Hosgenabî, bir avukatti. Ilkögrenimini dogdugu sehirde tamamlayan sair, Medrese-i Talibiye'de aldigi Arapça ve Arap edebiyati egitiminin yani sira, Fransizca ögrendi. 1921 yilinda Tahran'a gelerek Dar-ül Fünun okulunda tip egitimi almaya baslar. 1924 yilinda askinin pesinden Horasan'a gider. 1935 yilinda Tahran'a geri dönerek Iran Ziraat Bankasinda çalismaya baslar. Sehriyar 1929 yilinda önsözünü dönemin bilinen sairlerinden olan Bahtiyar, Nafisi ve Muhammed Tagi Bahar'in yazdigi ilk siir kitabini nesreder. Siirlerinde sair Hafiz, Sadi, Fuzûlî, M.P. Vaqif, M.E. Sabir ve s.-den etkilenmeler mevcut olan sair, ana dilinde kaleme aldigi Heyder Babaya Salam siiri ile Türkiye'de ve Sovyetler Birligi'ndeki Türk Cumhuriyetlerinde de büyük bir üne kavustu. 1951 yilinda Haydar Babaya Selam siir kitabini yayimladi. (Haydar Baba, köyünün üstünde kurulu oldugu dagin adidir.) Sehriyar Iran'da 1979 yilinda yapilan Islam devrimini destekledi. Tahran'da Mehr hastanesinde akciger iltihabi ve kalp yetersizliginden 18 Eylül 1988 yilinda vefat eden sairin ölüm günü, O'nun anisina, Iran'da Milli Siir Günü olarak kutlanmaktadir.