Birlesmis Milletler Egitim Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) Insanligin Somut Olmayan Kültürel Mirasi Listesi'nde yer alan Karagöz'ü dünyaya tanitmak amaciyla kurulan Karagöz ve Kukla Oyunlari Uygulama ve Arastirma Merkezi (KARAKUM), Karagöz'ü sadece ramazan ayinda hatirlanan bir seyirlik eglence olmaktan çikarmak için faaliyetler yürütüyor. Merkez, düzenledigi atölyelerle yeni hayaliler, tasvir sanatçilari yetistirmeyi, Karagöz sanati ve kukla oyunlari ile ilgili akademik çalismalar yürütmeyi hedefliyor.
"KARAGÖZ, SADECE RAMAZAN AYINDA YAPILAN BIR EGLENCE DEGIL"
Merkezin Müdürü ve BUÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Dramatik Yazarlik Bölümü Ana Sanat Dali Baskani Dr. Ögretim Üyesi Ibrahim Öztahtali, AA muhabirine, Karagöz'ün çok sevilen bir gölge oyunu oldugunu, Osmanli tarihi boyunca padisahlar nezdinde de ilgi gördügünü anlatti. Karagöz'ün bir gölge oyunu olmanin disinda çok önemli bir misyonu da üstlendigini belirten Öztahtali, "Karagöz, sadece ramazan ayinda insanlari eglendirmek için yapilan bir eglence degil. Karagöz'ün çok ciddi, felsefi bir bakis açisi var. Temel hedefimiz, Karagöz'ün sadece ramazanin 30 gününe sigdirilan bir eglence araci olmasinin önüne geçmek." dedi. Her geçen gün Karagöz sanatçilarinin sayisinin azaldigina dikkati çeken Öztahtali, söyle konustu: "Merkezin temel hedeflerinden biri de yeni hayaliler yetistirmek. BUÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Sahne Sanatlari Yüksek Lisans Programi'nda Karagöz ve kukla oyunlariyla ilgili bir ders var. Hem ögrencilerden Karagöz'e hevesli olanlarinin hem de yüksek lisans programinda bu dersi alanlarin yeni bir hayali olarak, bu alanda uzmanlasmasini saglamaya çalisiyoruz. Sadece akademik boyutta degil, bu konuya ilgi duyan herkesi atölyelerimizde hem suretler yapmaya hem de hayali olarak Karagöz oynatmaya davet ediyoruz."
"KARAGÖZ BIBLIYOGRAFYASI" HAZIRLANDI
Öztahtali, "Karagöz'ün bir dünya markasi olmasina çalisiyoruz. Çünkü Karagöz, Bursa'nin mali. Karagöz, Türkiye'yi dünyada tanitabilecek, anlatabilecek çok önemli bir malzeme. Geleneksel Türk tiyatrosunun bu çok önemli alani yasayabilir hale getirmek istiyoruz." ifadesini kullandi. Merkezin sürdürdügü projelere deginen Öztahtali, sunlari kaydetti: "Nezaket Özdemir tarafindan, uluslararasi bir 'Karagöz Bibliyografyasi' çalismasi, bir kaynakça çalismasi yapildi. Bu Karagöz kaynakçasinda bütün dünya çapinda Karagöz ile ilgili yapilmis bütün çalismalari, makaleleri, bildirileri, kitaplari bir araya getirmeye çalistik. Ortaya çok muazzam bir kaynakça çikti. Su anda basilmak üzere matbaada. Önümüzdeki günlerde arastirmacilarin mütalaasina sunulmus olacak. Bu kaynakçadan seçtigimiz bin 500 kitabi bir Karagöz kütüphanesi kurarak, arastirmacilarin hizmetine sunmayi planliyoruz. Bunun disinda Türk ve dünya kütüphanelerinde yer alan dijital malzemeleri de merkezin internet sitesinde arastirmacilarin hizmetine sunmayi planliyoruz." BUÜ Prof. Dr. Mete Cengiz, "Kültür Merkezi'nin fuaye alaninda kalici bir 'Karagöz Sergisi' açmayi planliyoruz. Bununla ilgili hazirliklarimiz devam ediyor. Hayali ve tasvir ustasi Nevzat Çiftçi'nin elindeki Karagöz ve kukla koleksiyonu, sergilenecek. Buraya gelen herkes, kapidan girer girmez önce Karagöz'ü selamlamis olacak."
"KARAGÖZ ILE ILGILI ÖZEL BIR ARMAGAN SAYISI YAYINLAYACAGIZ"
Öztahtali, Istanbul'da 1908'de "Karagöz" adli bir gazete nesredilmeye baslandigini, buradaki bir haber üzerine harekete geçtiklerini ifade ederek, söyle devam etti: "Karagöz Gazetesindeki haberlerden birinde, Karagöz kabrinin çizimi bulunuyor. Bu haberde 'Karagöz'ün mezari, son derece bakimsiz ve biz, bunu çok üzülerek tespit ettik. Bununla ilgili önümüzdeki günlerde bir özel Karagöz sayisi tefrika etmek istiyoruz. Bununla ilgili gerekli bilgi ve belgeleri yazihanemize ulastirirsaniz Karagöz ile ilgili özel bir sayi çikartmak istiyoruz.' ibaresi vardi. Incelemelerimiz, daha sonraki sayilarda maalesef böyle bir özel nesriyatin olmadigini bize gösterdi. Buradan hareketle 'Bunu neden bugün yapmiyoruz' dedik ve Uluslararasi Insan ve Sanat Arastirmalari Dergisi'nin bir özel sayisini Karagöz'e ayirmaya karar verdik. Bununla ilgili duyurularimizi yaptik. Türkiye'deki, dünyadaki bütün Karagöz ve gölge oyunu arastirmacilarinin katkilarini aldik. Önümüzdeki günlerde Karagöz ile ilgili özel bir armagan sayisi yayinlayacagiz." Isigin ve varligin oldugu her yerde gölge oldugunu, dünyanin birçok yerinde gölge oyunu oldugunu anlatan Öztahtali, "Karagöz, bizim ülkemizin öz mali. Karagöz ve Hacivat, perdenin çok önemli iki aktörü. Türkiye'de, hatta dünyada bugüne kadar Karagöz'ün bir gölge oyunu olarak akademik bir platformda tartisilmasi, akademik bir birim tarafindan arastirma ve uygulama babinda ele alinmasi söz konusu olmamis. BUÜ, dünyada ilk olarak böyle bir kurum açarak, Karagöz ve Kukla Oyunlari Uygulama ve Arastirma Merkezi'ni kurdu ve bir ilke imza atti." degerlendirmesinde bulundu.
