Üniversitemiz Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisligi Ögretim Üyelerinden Prof. Dr. Muhsin KILIÇ’in yürütücüsü oldugu “Iç ortamlar için tasinabilir hava temizleme sistemi tasarimi ve prototip imalati” baslikli proje TÜBITAK 2515 - COST Programi kapsaminda desteklenmeye uygun görülmüstür. Projede ekibinde Elektrik-Elektronik Mühendisligi Bölümü’nden Dr.Ögr. Üyesi Esin KARPAT, Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü’nden Dr.Ögr. Üyesi Meliha ÇETIN KORUKÇU ve Yenisehir I.Orhan MYO’dan Dr. Mustafa MUTLU arastirmaci olarak yer almaktadir. Ayrica, proje kapsaminda bir doktora ve bir yüksek lisans ögrencisi de bursiyer olarak görev alacaktir. Iki yil sürecek projenin bütçesi kurum hissesi hariç yediyüzbin TL dir. Proje yürütücüsü Prof. Dr. Muhsin KILIÇ “Indoor Air Pollution Network” isimli CA17136 kodlu COST Aksiyonu Yürütme Komitesine Türkiye adina yedek üye olarak atanmistir. Ayni aksiyonda proje ekibinden Dr.Mustafa MUTLU Aksiyonun Yürütme Komitesi asil üyesidir.
Hava kalitesi saglik açisindan büyük öneme sahiptir, insanlarin çogu zamanlarini geçirdigi ev, ofis, ulasim araçlari gibi kapali ortamlarda dis ortamdakine göre daha düsük özelliklere sahiptir ve bu durum insan sagligini, çalisma verimliligini ve yasam konforunu dogrudan etkilemektedir. Soludugumuz havada ayni zamanda dogal, beseri ve endüstriyel proseslerden meydana gelen çesitli partiküller ve gazlar da yer alir. Disaridaki hava ortamindan daha az sirküle olmasi ve daha duragan bir hava yapisina sahip olmasindan ötürü, iç ortamlardaki hava kalitesinin dis ortam hava kalitesine göre daha düsük olmasina neden olan tozlar, virüsler, bakteriler, karbon oksitler, nitrojen oksitler ve organik uçucu bilesikler gibi birçok kirletici bulunmaktadir. 10 mikrondan daha küçük partiküller insanlarda solunum sistemi problemlerine neden olabilirler. Saglikli bir insan vücudu solunum sistemi yardimi ile 3-5 mikron küçüklügündeki partikülleri filtreleyebilir. Bu boyuttan daha küçük partiküllere maruz kalmak insanlar için saglik riskleri yaratabilir. Hastaliklar insandan insana, dogrudan temas ya da hava yoluyla tasinirlar. Hava yolu ile tasinma havada asili bulunan 1-5 mikron boyutlarindaki çok hafif partiküller ve aerosollerin solunmasi ile ortaya çikar. Bu kirleticilerden kimisinin insan üzerinde ciddi bir etkisi olmaz iken bazilarinin ölümcül etkileri dahi olabilmektedir. Kismen daha az etkisi oldugunu söyleyebilecegimiz uçucu organik bilesikler ise insanlarin özellikle iç ortamlarda soluduklari baslica kimyasal organik kirleticilerdir. Havadaki partiküllerin %95’inden fazlasini 1 mikrondan daha küçük gözle görülemeyen düsük verimlilige sahip filtrelerden rahatlikla geçebilen, sistem bilesenlerini, hava kanallarini, alanlari ve insanlarin solunum yollarini kirleten partiküller olusturur. Özellikle hava yolu ile bulasan bulasici hastaliklar gibi hastaliklarin önlenmesi amaciyla filtrasyon teknolojileri oldukça önem arzetmektedir. Efektif bir filtrasyon sisteminin, oldukça küçük partikülleri tutabilmesi yaninda hava içinde tasinan virüs ve bakterileri de etkisiz hale getirmesi istenir.
Projede iç hava kalitesini etkileyen hacim içindeki uçucu maddelerin ve gaz emisyonlarinin farkli yöntemlere sahip çok bilesenli bir hava temizleme sistemiyle tutularak iç hava kalitesinin iyilestirilmesi amaçlanmaktadir. Bu amaç kapsaminda güncel teknolojileri kullanan yenilikçi ve özgün tasarima sahip yüksek performansli tasinabilir hava temizleme cihazinin tasarim ve prototip üretiminin yapilmasi hedeflenmektedir. Cihazda klasik HEPA filtrelere ilave olarak, adsorpsiyon, elektro-statik partikül tutma, fotokatalitik oksidasyon, plazma ve UV teknolojileri birlikte kullanilacaktir.