TOPRAK NEDİR ?
Toprak, yer kabuğunun içinde yaşam bulunan en üst kısmının bir parçasıdır. Aşağıya doğru katı veya gevşek kayaçlarla, yukarıda vejetasyon örtüsü veya atmosferle sınırlanmış olup, yan taraflarında komşu topraklar vardır.
Toprak : Arzın yüzeyini birkaç milimetre ile birkaç metre arasında örten; çeşitli kayaçların ve organik materyalin ayrışmasıyla oluşan; içinde ve üstünde geniş bir canlılar alemini barındıran; karasal bitkilere durak yeri ve besin kaynağı olan; içinde belli oranda su ve havayı içeren; iklimin, yaşayan organizmaların, topografyanın, yeryüzünün karasallaşma süreci içindeki farklı zaman dilimlerinde karşılıklı etkileri sonucunda ortaya çıkan ve çoğu kez birbirinden farklı katmanlardan kurulu canlı, dinamik ve üç boyutlu bir ortamdır.
Ülkemiz değişik iklim koşullarına ve farklı toprak yapısına sahiptir. Bu nedenle çok çeşitli ürünler yetişebilmektedir. Nüfusumuzun büyük bir çoğunluğu kırsal yerleşimlidir. Toprağı işleyerek, ona emeğimizi vererek elde edilen tarımsal ürünleri en üst düzeye çıkarmak tarımın ilk koşuludur. Bu da toprağın özelliklerini bilmekle ve onu türlü yönleriyle tanımakla gerçekleşir. Toprağı tanımak; oluşumunu ve içindeki fiziksel, kimyasal ve biyolojik olayları tek tek ve birlikte değerlendirmekle olur. Ayrıca topraklar çok karmaşık bir yapı gösterir, çoğu kez birkaç metre uzaklıkta bile farklı karakterde ve morfolojide karşımıza çıkabilir. Modern tarım tekniklerinin uygulanmasında en önemli faktörlerden birinin, toprak faktörü olduğu kesindir. Bundan dolayı toprağı bütün ayrıntılarıyla değerlendirmek gerekir. Bu değerlendirmede akılda bulunması gereken en önemli konu; yalnız birim alandan en üst düzeyde verim elde etmek olmayıp, aynı zamanda ilerleyen zaman içinde toprağı iyi kullanmakta çok önemlidir. Yoksa bitki gelişimi için bir canlı ortam olan toprağın doğal dengesi yitirilebilir, bitki besin düzeni bozulabilir, yapısı değişebilir ve iyi olan fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri kaybolabilir. Erozyonla, çoraklaşmayla, taban taşının oluşmasıyla verimliliklerini kaybeden ve dolayısıyla kimi zaman kullanım dışı kalan topraklar buna birer örnektir. Onun için toprağın verimliliğini yitirmeyen, cansız bir varlık olarak görmemek gerekir. Tersine onu yukarıda sayılan tehlikelerden korumak ve elden çıkarmamak için nitelik ve yeteneğine uygun kullanılması gerektiğini bilmeliyiz. Amaç doğa ile uyumlu toprak kullanımı ile sürdürülebilir tarıma devamlılık sağlanmasıdır. Çünkü tarım toprakları ülkelerin doğal zenginlik kaynaklarının başında gelir.
Toprak : Bir inşaat mühendisi için, karayolunun geçtiği veya üzerinde binanın inşaatına temel oluşturan bir zemin; bir jeololoji mühendisi için, incelediği kayaçların üzerini örten bir katman; bir asıltı (kolloid) kimyacısı için, içinde kil minerallerini bulunduran ortam; bir jeomorfolog için, yerin üstünü örterek şekillenmesini sağlayan bir örtü materyali; bir toprak sanayicisi için, tuğla, kiremit, testi veya seramiği için hammadde kaynağı; bir peyzajçı için,doğanın insan eli yardımıyla şekillenmesini sağlayan ortam; bir sanayici için, kuruluşu için alt yapısının oluştuğu bir kara parçası; bir çiftçi için, alın terinin karşılığını almak için uğraşı verdiği ve insanların gıda gereksinimlerine cevap veren sürüm katıdır. Toprak, yukarıdaki farklı meslek dallarının gereksinimlerine cevap veren çok yönlü bakış açısı olan bir ortamdır. Bir Toprakçı, çok farklı amaca hizmet veren toprak ortamını, her açıdan incelemeli ve her kesimin gereksinimini kapsayacak şekilde verimliliğini, idaresini, sorunlarını ve çözüm yollarını ortaya koymalıdır.
Toprak Bilimi, toprakların özelliklerini, gelişmelerini ve dağılımlarını, ayrıca bunların insanlar tarafından kullanılması ile ilişkili olanakları ve tehlikeleri inceleyen bir bilim dalıdır.
BİTKİ BESLEMENİN ÖNEMİ
Beslenmeleri yönünden bitkilere bağımlı olan insan ve hayvanlar bitkisel ürünlerde kimyasal gıda enerjisine dönüştürülerek depo edilmiş güneşin fiziksel enerjisinden yararlanmak suretiyle güç kazanır ve aktivite gösterirler. Dün olduğu gibi günümüzde de insanlar, bitkilere ve bitkilerin beslenmelerine ilgi göstermektedir. Bu ilgi gelecekte de yoğunlaşarak sürecektir.
Gelişmesi için gereksinim duyulan bitki besin elementlerinden birini, yeterince alamayan bitkide ortaya çıkan özel noksanlık belirtilerini ürünün nitelik ve niceliğinde olumsuz etkilenmeler izler. Böyle bitkiler ile beslenen insan ve hayvanlarda görebildiğimiz yada göremediğimiz pek çok sorun oluşur. Her gün severek yediğimiz meyve ve sebzelerde çoğunlukla görülen renk, şekil, tat v.b. bozukluklar yetersiz yada dengesiz bitki beslemenin bize ulaşan görünür işaretleridir. Karnı doymuş mutlu bir insan topluluğunun yaşamlarını sağlıklı sürdürebilmeleri bitkilere uygulanacak yeterli besleme ve gelişme yöntemleri ile yakından ilgilidir. O nedenle bitki besleme ilmi önemli bir bilim dalı olarak insanlığın hizmetindedir.
EN FAZLA ARAŞTIRMA KONUSU TOPRAK’TA
Toprak Genesisi ve Sınıflandırılması
Toprak Etüd ve Haritalama
Arazi Kullanım Planlaması
Toprak ve Su Korunumu
Toprak Erozyonu Değerlendirilmesi
Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistem Teknikleri (Doğal Kaynakların Korunması, Meydana Gelen Değişimlerin İzlenmesi İle Nitelik ve Niceliklerinin Belirlenmesi, Arazi Kullanım Durumunun Belirlenmesi Konularına Yönelik Uygulamalar)
Jeoloji, Jeomorfoloji
Toprak Mineralojisi
Kil Mineralojisi
Toprak Verimliliği
Toprak-Bitki-Su İİişkileri
Toprak Analizleri
Bitki Analizleri
Sulama Suyu Analizleri
Gübre Analizleri
Bitki Besleme ve Mutlak Gerekli Bitki Besin Elementleri
Bitki Beslenme Fizyolojisi, Fotosentez ve Solunum
Katı, Sıvı Kimyasal ve Organik Gübreler
Gübreleme Yöntemleri ve Uygulamaları
Bitkilerde Görülen Beslenme Bozukluk Sorunları ve Çözümleri
Topraksız Yetiştiricilik (Soilless Culture)
Su kültürü (Hidroponik)
Yetiştirme Ortamları (Substratlar)
Toprak ve Çevre Kirliliği
Organik Tarım Uygulamaları
İyi Tarım Uygulamaları
Kompost Yapımı ve Uygulamaları
Toprak Fiziği
Toprak Mekaniği
Toprak Biyolojisi
Toprak Mikrobiyolojisi ve Biyokimyası
Toprak Kimyası
ZİRAAT MÜHENDİSLERİNİN GÖREV ve YETKİLERİNE İLİŞKİN TÜZÜKĞE GÖRE EN GENİŞ ANAYASAL ÇALIŞMA YETKİ ve ALANI TOPRAK’TA
AÇIKLAMA; Ziraat Mühendislerinin Görev ve Yetkilerine İlişkin Tüzük 24 Ocak 1992 tarih ve 21121 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmıştır. Tüzük 4 bölümden oluşmaktadır; 1.Bölüm-Kapsam ve Yetkileri Açıklar, 2.Bölüm-Genel Çalışma Alanları, Görev ve Yetkileri Açıklar, 3.Bölüm-Lisans ve Uzmanlık Alanlarına Göre Görev ve Yetkileri Açıklar, 4.Bölüm-Çeşitli Hükümleri Kapsamaktadır.
Tüzüğün 2.Bölümünü oluşturan Genel Çalışma Alanları, Görev ve Yetkileri çalışma alanlarına göre Ziraat Mühendisi unvanı almış her bireyin yetkileridir. Tüzüğün 3. Bölümü kapsamındaki Lisans ve Uzmanlık Alanlarına Göre Görev ve Yetkiler Bölümlerden mezun olmuş Ziraat Mühendislerinin uzmanlıklarına göre olan yetkilerini belirtmektedir. Bu bölümde Madde 18 sadece TOPRAK Bölümü mezunlarının yapacağı işleri ve Madde 19 son paragrafında sulama, drenaj ve tarımsal yapılarla ilgili işlerin yapılmasında kültür teknik, TOPRAK ve tarım makineleri bölümlerinde öğrenim görmüş ziraat mühendislerini de yetkili kılmaktadır.
Bitki çeşitlerinin ıslahı, tohumlukların üretimi, pazarlanması, ithal ve ihracatı aşamalarında; tescil, kontrol, sertifikalandırma ve denetim konularında faaliyet gösteren işletmelerde çalışmaya yetkilidirler (Madde 3),
Tarımda kullanılan kimyasal gübrelerin ithalini, ihracatını, depolanmasını, pazarlama ve dağıtımını yapan işletmelerde çalışmaya yetkilidirler (Madde 4),
Tarım ürünlerinin yetiştirilmesi, hasadı, işlenmesi, depolanması, ambalajlanması ve pazarlanması konularında faaliyet gösteren firmalarda çalışmaya yetkilidirler (Madde 5),
Tarım ürünleri ile ilgili her türlü iç ve dış karantina esaslarının saptanması ve uygulanması konularında yetkilidirler (Madde 5),
Tarımda kullanılan büyüme düzenleyici ilaç, vitamin, hormon, bakteri gibi kimyasal ve biyolojik preparatların üretimi, ithali, pazarlaması ve dağıtımı alanlarında çalışan işletmelerde teknik eleman veya danışman olarak görev almaya yetkilidirler (Madde 5),
Tarım arazilerinin, tarım ürünlerinin, tarımsal sulamada ve su ürünlerinin yetiştirilmesinde kullanılan suların, çevre kirliliği yaratan etkenlerle kirlenmesi konularında yapılacak inceleme, araştırma, planlama, projeleme ve kontrol hizmetlerini yapmaya yetkilidirler (Madde 7),
Bitkisel veya hayvansal üretim yapan tarım işletmelerinin üretim, hasat, sınıflandırma, ambalajlama, muhafaza, depolama, değerlendirme ve pazarlama faaliyetleriyle ilgili etüd, planlama ve projelendirme işleriyle bunların uygulama ve kontrol işlerini yapmaya yetkilidirler (Madde 8 ),
Tarımsal eğitim ve yayım konularında,, toprak, gübre, arazi kullanımı ve planlama konularında çeşitli kaynaklardan sağlanan modern bilgi ve tekniklerin tarım kuruluşlarına, kooperatiflerine, çiftçilere ulaştırılması, öğretilmesi ve uygulatılmasının yürütülmesi konularında yetkilidirler (Madde 9),
Tarımsal Araştırma Kurumlarında Çalışmaya yetkilidirler (Madde 10),
Toprak, gübre, bitki, sulama suyu, tarımsal sıvı ve katı atıklar konularında araştırma, kalite kontrolü, standart ve yönetmeliklere uygunluk gibi amaçlarla fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik kontrol ve analiz yapmak üzere laboratuar kurmaya ve işletmeye yetkilidirler (Madde 11),
İşlenmiş veya işlenmemiş tarım ürünlerinin ithal ve ihracında uygulanan kalite, standart ve yönetmeliklere uygunluk kontrolü yapmaya yetkilidirler (Madde 12),
Tarımsal amaçlı kurulan kooperatiflerde tarımsal faaliyetleri, ürün işleme, ürün pazarlaması, depolanması, ambalajlama, eğitim ve kredi işlemlerini yürütmeye yetkilidirler (Madde 13),
Tarım kredisi veren kuruluşlarda, bankalarda, kredilerin kullanılacağı projelerin değerlendirilmesinde toprak ve arazi kullanımı konularında yetkilidirler (Madde 14),
Tarım arazilerinin, tarım ürünlerinin sigorta işlemlerini yapan şirketlerde danışman ve eksper olarak çalışmaya yetkilidirler (Madde 15),
Toprak Etüdleri, toprak haritalama, arazi kullanımı ve planlaması, arazi toplulaştırma ve çiftlik planlaması faaliyetleriyle ilgili olarak fizibilite raporu düzenlemek, araştırma, inceleme, plan, proje yapmak ve uygulamak üzere tarımsal danışmanlık büroları açmaya ve işletmeye yetkilidirler (Madde 16),
Toprak ve bitki besleme, tarım arazileri ve yeşil alanlar, tarımsal üretim, tarım ürünleri, kamulaştırma, vergilendirme, kıymet takdiri, hasar tespiti, tarım alanları ve tarım ürünleri üzerinde sanayi atıklarının kirletici etkisi, fiyat belirlenmesi konularında yargı organları veya idari makamlar tarafından yaptırılacak inceleme, analiz, ekspertiz, bilirkişilik çalışmalarını yapmaya yetkilidirler (Madde 17),
Toprak etüd ve haritalaması, toprak ve su analizleri, toprak verimliliği, tuzlu ve alkali toprak ıslahı, toprak ve su muhafazası, arazi toplulaştırması işleri TOPRAK BİLİMİ alanında öğrenim görmüş ziraat mühendisleri tarafından yapılır (Madde 18),
Sulama, drenaj ve tarımsal yapılar, toprak erozyonu önleyici toprak ve su muhafaza edici tesisler, tarımsal yapılarla ilgili araştırma, etüd, plan, proje uygulama ve kontrol hizmetlerini yapmaya, arazi ıslahı, toplulaştırması, dağıtımı ve benzeri toprak ve su kullanımını geliştirme projeleri, toprak su bitki ilişkileri etüdleri, fizibilite, planlama, projelendirme uygulama kontrolünde Ziraat fakültelerinde öğrenimini kültür teknik, TOPRAK ve tarım makineleri bölümlerinde görmüş olan Ziraat Mühendisleri de yetkilidirler (Madde 19).
