Geleceğin mucitlerine patent anlatıldı
Bursa Sanayicileri ve İşadamları Derneği (BUSİAD) ve Uludağ Üniversitesi iş birliğiyle organize edilen “Patent ve Faydalı Model” semineri, Uludağ Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümünde gerçekleştirildi.
Makine ve Tekstil Mühendisliği Bölümü öğrencilerinin katıldığı semineri veren Patent Vekili Sevcan Kalender, buluş kelimesinin teknik bir probleme, yeni bir teknik çözüm getirilmesi veya bir işin gerçekleştirilmesi için önerilen yeni metotlar ya da yeni ürünler olduğunu belirtti. Buluşlardaki teknik kavramının somut olması ölçülebilir olması gerektiğini de belirten Kalender, buluşun bazen sıfırdan bazen de bazı icatların üzerine yapılan değişikliklerle hayatımıza girdiğini söyledi. Kalender, buluşçuların ise bir problemi çözmek amacıyla ya da insanlık için yaratıcı çözümler sunan insanlar olduğunu kaydetti.
Buluşları korumak adına patent başvurusu yapılması gerektiğini ifade eden Kalender, patentin kanundaki koşulları taşıyan bir buluş için verilen yazılı belge olduğunu ifade ederek, “Patent, buluş sahibinin çözümünü, belirli bir zaman dilimi içinde, yasal hükümler çerçevesinde koruma altına aldığını gösteren belgedir. Patentin, teknolojik inovasyonu teşvik etmek, rekabeti ve yatırımı arttırmak, bilginin yayılmasını desteklemek ve teknoloji transferini teşvik etmek gibi rolleri vardır” diye konuştu.
Patent alınırsa haksız rekabetin önleneceğini sağlayan Kalender, paten belgesinin ürettirmeme, kullandırmama ve elde bulundurmama hakkını sağladığını söyledi.
NELER PATENT ALAMAZ?
Kalender, keşiflere, bilimsel teoriler ve matematik metotlarına patent alınamayacağını da belirtirken, “Edebiyat, sanat eserleri ve bilim eserleri, bilgisayar oyunları ile öğrenmeye ilişkin metotlara da patent alınamaz” dedi. Tedavi usulleri ve bazı biyolojik yöntemlerin de patentle koruma altına alınamayacağını belirten Kalender, kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı buluşlar da patent konusu olamaz” dedi.
Bir buluşun patent belgesi alması için yenilik, tekniğin bilinen durumunun aşılması ve sanayiye uygulanabilirlik kriterlerinin arandığını belirten Kalender, faydalı model belgesi için ise yenilik ve sanayiye uygulanabilirlik kriterlerinin esas olduğunu söyledi. Kalender, söz konusu bir buluş için alınan patentin ulusal olduğuna da dikkat çekerek, şunları ifade etti:
“Yani Türkiye’de alınan bir patent sadece Türkiye’de geçerlidir. Söz konusu ürünü dünyanın diğer ülkelerinde de koruma altına almak için, o ülkelerde de patent başvurusu yapılması şarttır. Ancak patent alınacak ürünün sadece patent alınacak ülkede değil, dünyada yeni olması gerekir. Yeni değilse patent alamaz. Patent 20 yıl, faydalı model ise 10 yıllık koruma sağlamaktadır. Sonra bu buluşlar halka mal olur.”
Kalender, Sanai Mülkiyet Kanunu ile patent ve faydalı model belgesi alma sürelerinin ciddi anlamda kısaldığını belirterek, başvuru süreçlerine ilişkin diğer detayları da öğrencilere aktardı.