Sosyal kimliğin iki bileşeni olan etnik ve ulusal kimlik kültürleşme sürecinin iki baskın kimlik yönelimini ifade etmektedir (Phinney, 1990). Göçmenler göç ettikleri yeni bağlamda kendi kültürel özelliklerini sürdürmek ve yeni kültürün özelliklerini benimsemek gibi iki önemli karar ile karşı karşıya kalmaktadır (Berry, 1997). Göçmenlerin miras kültürü korumak ve ev sahibi topluma uyum sağlamak yönündeki farklılaşan yönelimleri, etnik ya da ulusal kimlikle farklılaşan düzeylerde özdeşleşmeyle sonuçlanmaktadır (Phinney, Horenczyk, Liebkind ve Verder, 2001). Etnik kimlik ile yüksek düzeyde özdeşleşme söz konusu etnik grubun üyesi olduğuna yönelik hisleri, bağlılığı ve olumlu tutumları içerirken; ulusal kimlikle özdeşleşme geniş topluma karşı hissedilen aidiyeti ve olumlu tutumları kapsamaktadır (Phinney, 1990). Farklı göçmen grupları ile yapılan çalışmalar göçmenler arasında etnik kimlik tercihinin ulusal kimlik tercihine göre daha baskın olduğunu göstermektedir (Phinney ve ark., 2001). Farklı bir kültürel ortama göç etmek bu kişilerin etnik kimliklerinin belirgin hale gelmesini sağlamaktadır (Phinney, 1992). Belirginleşen etnik kimlik ise göç bağlamında psikolojik uyuma katkı sağlayan bir etken olarak belirmektedir (Phinney, Cantu ve Kurtz, 1997; Phinney ve Devich-Navarro,1997). 

Göçmenler için etnik olarak azınlık konumda oldukları yeni bağlamda kendi köken kültürlerine ve bu kültürden bireylere karşı bağlılığını korumayı seçerek güçlü bir etnik kimlik oluşturmanın benlik saygısını yükselttiği görülmektedir (Phinney ve ark.,1997). Benzer şekilde kültürleşme sürecinde etnik kimliğin psikolojik uyum ile ilişkisini inceleyen birçok çalışmada da etnik kimliğin yeni kültüre uyum açısından avantaj sağladığı bulgusuna ulaşılmaktadır (Chae ve Foley, 2010; Dimitrova, Bender, Chasiotis ve van de Vijver, 2013; Umaña-Taylor, 2004). Azınlık konumlarından ve etnik farklılıklarından dolayı geniş toplum tarafından dışlanan veyahut ayrımcılığa maruz kalan göçmenlerin etnik kimliğe olan bağlılıkları iyi oluşları açısından koruyucu bir faktör olarak görülmektedir (Mossakowski, 2003; Umaña-Taylor ve Updegraff, 2007). Peki, etnik kültürle özdeşleşme her zaman göçmenin avantajına mıdır? Literatürdeki etnik kimliğin gençlerde psikolojik uyuma olumlu katkı sağladığı bulgularının tersine bazı örneklem gruplarına dair bulgular, etnik kimlik ile özdeşleşmenin yeni toplumla teması olumsuz etkileyerek bütünleşmenin önünde bir engel oluşturabileceği fikrini desteklemektedir (Azghari, Van de Vijver ve Hooghiemstra, 2017; Phinney ve ark., 2001). Örneğin, Hollanda’da yaşayan genç Faslı göçmen grubunda Hollanda halkından destek alan göçmenlerin ve baskın grubun kimliği olan Hollanda kimliğini benimseyenlerin Hollanda toplumuna katılımlarının ve iyi oluşlarının yüksek olduğu görülürken; kendi etnik grubundan destek alan ve etnik kimliğini benimseyen göçmen gençlerin ev sahibi toplumundan ayrılma gösterdikleri ve dışlanma problemleri yaşadıkları görülmektedir (Azghari ve ark., 2017). Aynı çalışmada bireyin yaşadığı komşu bağlamının da uyum sonuçlarını etkilediği ortaya çıkmıştır. Kendi etnik grubundan bireylerin az olduğu bir komşu bağlamında yaşayan gençlerin ulusal kimlikle özdeşleştiği ve hem yeni hem de etnik topluma katılımının yüksek olduğu görülmektedir. Bir başka çalışmada da okul ortamında ulusal kimliği benimsemenin iyi oluşa katkı sağlarken etnik kimliğin her hangi bir uyum sonucuyla ilişkili olmadığı ortaya çıkmıştır (Phinney ve ark., 2001). Araştırmacılar tarafından okul ortamının göçmenlere yönelik yeni kültürün özelliklerini benimsemek noktasında diğer bağlamlardan daha yüksek beklentileri bu bağlamda etnik kimlikten ziyade ulusal kimliği uyum açısından avantajlı konuma taşımış olabileceği öne sürülmektedir. 

Sonuç olarak kültürleşme sürecindeki iki baskın kimlik yöneliminden etnik kimlik uyum ile ilişkili olarak görülse de her koşulda ve bağlamda bu durumun geçerli olmadığı söylenebilir. Bireyin içinde bulunduğu bağlama ve kimlerle temas içinde olduğuna bağlı olarak etnik ya da ulusal kimlik farklılaşan yönlerde ve düzeylerde uyuma katkı sağladığı açıktır. Ayrımcılık gibi olumsuz tutumlara maruz kalan göçmenler etnik özelliklerini sürdürerek psikolojik iyi oluşa katkı sağlarken, geniş toplumdan bireylerle temas içinde olmaya ve olumu ilişkiler geliştirmeye fırsat tanıyan bağlamlar etnik kimlikle özdeşleşmeden ziyade ulusal kimliği uyum açısından avantajlı konuma taşıyabilmektedir. Dolayısıyla literatürdeki çelişkili gibi görünen bu bulguları daha iyi analiz edebilmek için bireyin içinde bulunduğu makro ve mikro bağlamın özelliklerinin ele alınmasının ileriki çalışmalar açısından faydalı olabileceği düşünülmektedir.

Kaynaklar
Azghari, Y., Van de Vijver, F. J. ve Hooghiemstra, E. (2017). Identity as a key factor in the acculturation of young Moroccan-Dutch adults. Journal of Psychology in Africa, 27(2), 132-140.
Berry, J. W. (1997). Immigration, acculturation, and adaptation. Applied Psychology, 46(1), 5-34.
Chae, M. H. ve Foley, P. F. (2010). Relationship of ethnic identity, acculturation, and psychological well‐being among Chinese, Japanese, and Korean Americans. Journal of Counseling & Development, 88(4), 466-476.
Dimitrova, R., Bender, M., Chasiotis, A. ve van de Vijver, F. J. (2013). Ethnic identity and acculturation of Turkish-Bulgarian adolescents. International Journal of Intercultural Relations, 37(1), 1-10.
Mossakowski, K. N. (2003). Coping with perceived discrimination: Does ethnic identity 
Phinney, J. S. (1990). Ethnic identity in adolescents and adults: review of research. Psychological bulletin, 108(3), 499.
Phinney, J. S. (1992). The multigroup ethnic identity measure: A new scale for use with diverse groups. Journal of adolescent research, 7(2), 156-176.
Phinney, J. S., Cantu, C. L. ve Kurtz, D. A. (1997). Ethnic and American identity as predictors of self-esteem among African American, Latino, and White adolescents. Journal of Youth and Adolescence, 26(2), 165-185.
Phinney, J. S. ve Devich-Navarro, M. (1997). Variations in bicultural identification among African American and Mexican American adolescents. Journal of Research on Adolescence, 7(1), 3-32.
Umaña-Taylor, A. J. (2004). Ethnic identity and self-esteem: Examining the role of social context. Journal of adolescence, 27(2), 139-146.
Umaña-Taylor, A. J. ve Updegraff, K. A. (2007). Latino adolescents’ mental health: Exploring the interrelations among discrimination, ethnic identity, cultural orientation, self-esteem, and depressive symptoms. Journal of Adolescence, 30(4), 549-567.
Unsplash. (2016). pavan gupta @cgram200[Resim].https://unsplash.com/photos/_HzlOHmboSk adresinden erişildi.